Rönesans Felsefesi

Description:

1. Giri?

Rönesans felsefesi nedir?

Geçit dönemi Toplumsal ve Tarihsel Kaynaklar?

Ke?iflerin etkisi

Latincenin önemi

Rönesans felsefesinin açt??? ç???rlar

Hümanizm

Antikiteye dönü?, yeniden do?u?

Platonculuk ve Aristotelesçilik etkisi

Stoac?l?k etkisi

Do?a felsefesi ve bilim hareketi

2. Rönesans Platonculu?u: Plethon, Ficinus, Mirandola

?stanbullu Georgias Gemistas Plethon

Trabzonlu George

Floransa Akademisi

Trabzonlu Bessarion

Marcilius Ficinus

Ruhun evrenin merkezinde oldu?u fikri

A?k?n her ?eyi birbirine ba?layan aktif bir güç olmas?

?çsel deneyime veya manevi bir tema?a hayat?na dayanan analizi

Hakikate t?rman??, ruhun Tanr?ya do?ru yükseli?i

Platonik akl?n görevinin H?ristiyan inanc?n? do?rulay?p desteklemesi

Giovanni Pica della Mirandola

Yaratm?? oldu?u dünyaya tamamen a?k?n ve "Bir olan" olarak Tanr?

Evrendeki üç ayr? dünya anlay???

Determinizm anlay???

3. Rönesans Aristotelesçili?i: Valla, Vives, Nizolius, Ramus, ?bn Rü?dçüler, Pomponazzi

Aristoteles mant???na sald?ranlar ve gerçek Aristocular

Lorenzo della Valla

Konu?mada ve dilde bir reform ihtiyac?

Somut gerçekli?i konu alan gerçek bir kavray???n dilsel ifadesi olarak retorik

Luis Vives

Bilimde ilerlemek fenomenlerin do?rudan gözlemine ba?l?d?r.

Marius Nizolius

Yarg?da bulunmada ba??ms?zl?k ve özgür ara?t?rma ruhu

Retori?in di?er bilimlerle olan ili?kisi

Genel anlambilimi olarak retorik

Bütünden parçaya giden zihin anlay???

Abstractio’nun yerine comprehensio

Petrus Ramus

Do?al mant???n biri ke?ifle di?eri yarg?yla ilgili olan iki ayr? bölümü

Mant?ksal dü?ünme sürecinin evreleri

Üç a?amal? yarg?

Cicero etkisi

Gerçek Aristotelesçiler

?bn Rü?dçüler ve Aleksandristler

“Ruhun ölümsüzlü?ü” tart??mas?

Nicoletta Vernias

Pietro Pomponazzi

Aristoteles’i Aristotelesçi olmayan ek veya katk?lardan ar?nd?rmak

4. Rönesans Ku?kuculu?u: Montaigne

Ku?kucu hümanizmin temsilcisi olarak Montaigne

Ya?am? ve etkileri

“Ne biliyorum?” sorusu

Pyrrhon ve Sextus Empricus etkileri

Ara?t?rmac? ruhu korumak

Bir ya?am tarz? olarak ku?kuculuk

Pek çok sorunun aç?k, net bir çözümünün olmamas?

Ku?kuculuktaki özgürle?tirici güç

Fanatizmin ve dogmatizmin sebepleri ve sonuçlar?

Her insan kendisinde bütün bir insanl?k ko?ulunu ta??r.

Olumlay?c? bir tutumun kayna?? olarak ku?kuculuk

Karar verme mekanizmas?

Bilginin imkâns?zl???, duyu alg?s?n?n görelili?i, akl?n görelili?i

Mutlak hakikate eri?ebilmesinin olanaks?zl???,

Ahlaki e?itimin, do?aya uygun olmas? gereklili?i

Dinin teorik temellerinin rasyonel olarak temellendirilemeyece?i

Sosyal, politik ve dini form ya da yap?lara ba?lanman?n nedeni

Hiçbir görü?ün di?erinden daha do?ru olamayaca??

Gerçek bilgeli?in, hayat? oldu?u gibi kabul etmekte yatmas?

5. Rönesans Do?a Felsefesi 1: Cusanus, Telesio, Campanella

Demokritos ve Epiküros atomculu?unun önemi

Bir sistem olarak do?a dü?üncesinin öne ç?kmas?

Stoa etkisindeki panteist dü?ünceler

Do?ay? do?aüstü olana ba?layan ba?lar?n zay?flamas?

Nikolaus Cusanus

Bir sistem olarak evren tasar?m?

Dünyan?n sonsuzlu?u dü?üncesi

Coincidentia oppositorum olarak Tanr?

“Ö?renilmi?” veya “âlimce” cehalet (docta ignorantio)

?nsan nas?l bilir?

Bilgi veya bilinç dedi?imiz ?ey neden bir tahminden öteye geçemez?

Diskürsif ak?lyürütme yerine bir tür zihinsel sezgi

Dilde aç?mlan?p ifade edilemeyen sezgi

Omnia complians ve omnia explicans olarak Tanr?

Her yarat???n yarat?lm?? bir Tanr? olmas?

Tümellerden önce sadece bireylerin var olmas?

Çoklukta birlik, mutlak ve basit ilahi birli?in aç?mlanmas? olarak evren

Mikrokozmos olarak insan

Gökyüzü ile yeryüzü aras?ndaki sert kar??tl???n y?k?lmas?

Do?aya egemen olma fikri ve büyü ili?kisi

Bernardino Telesio

Do?al olaylar?n temel nedenleri olarak s?cak ve so?uk ö?eler

Ampirik metodolojisi

Tommaso Campanella

Güne? Ülkesi (Civitas Solis) adl? ütopyas?

Tanr?n?n bilgisine eri?menin iki farkl? yolu

Varl???n temel özellikleri

Bütün sonlu varl?klar?n bir sistem meydana getirmesi

Do?ay? kendimizle analoji kurarak yorumlamak

6. Rönesans Do?a Felsefesi 2: Bruno, Gassendi, Agrippa, Paracelsus

Giordano Bruno

?lahi birlikten ç?kan bir varl?klar çoklu?unun bütünü olarak do?a

?nsani dü?üncelerin mahiyeti

?lahi içkinlik ve panteizm

Dünya ruhu dü?üncesi

Dünyan?n sonsuz say?da minimum ya da monaddan meydana gelmesi

Monadlar?n düzeyleri

Natura Naturans olarak Tanr?

Evrenin merkezinin olmamas?

Kopernik’in hipotezini kendi metafiziksel kozmolojisine ba?lamas?

Pierre Gassendi

Mekanist do?a yorumunu yerle?ik bir görü? haline getirmesi

Matematikçili?i ve ampirisizmi

Ku?kuculukla dogmatizm aras?nda orta yol (via media)

Yap?c? ku?kuculuk

Nas?l biliriz?

Soluk kopya görü?ü

Epikürosçu atomcu görü?leri

Atomlar nereden gelmektedir, atomlar? hareket ettiren ?ey nedir?

Ruhun do?as?n?n atomik olarak aç?klanmas?

?nsani ruh, hayvani ruh, akli ruh

Agrippa von Nettesheim

Mikrokozmos ve makrokozmos temas?

Üç dünya anlay???

?nsan?n dünyalar aras?ndaki ontolojik ba? olmas?

Sempati ve antipati ili?kileri, çekim ve itme güçleri

Auroleus Phillipus Theophrastus Bombastus ven Hokenheim (Paracelsus)

Bir do?a bilgisi olarak felsefe

T?p biliminin temel bilim olmas?

Deneyimin verilerinin sistematize edilmesi gereklili?i

Animistik anlay???

Bireysel varl???n arkheusu

Maddenin olu?umu, cevher ve elementler

Sadece kar??tl?klar yoluyla bilinen do?a

7. Rönesans Bilim Hareketi 1: Deneycilik, Da Vinci, Vesalius, Harvey, Galilei

Rönesans bilimini olu?turan temel faktörler

Mekanik ve dinamik bilimin kaynaklar?

Bilim neden Rönesans döneminde güvence alt?na al?nd??

Rönesans biliminin do?u?unda entelektüel ya da teorik faktörler

Galileo ile ilahiyatç?lar aras?ndaki derin kavga

Güne? merkezli sistem hipotezi

Matemati?in önemi

Bilimin yap?lma ?eklinin de?i?imi

Ampirik ara?t?rma ve gözlemin önemi

Leonardo da Vinci ve icatlar?n?n önemi

William Harvey ve kan dola??m?n?n ke?fi

Andreas Vesalius ve ?nsan Bedeni Adl? Fabrika Üzerine

Exercitatio Anatomica de Motu Cardis et Sanguinis

Organizman?n bir makine oldu?u dü?üncesinin do?u?u

Kontrollü Deney

“Mucitler” diye an?lacak olan bir projeciler ku?a??n?n gelmesi

Simon Stevin ve dü?en cisimler deneyi

William Gilbert ve De Magnete adl? eseri

Deneysel yöntemin en seçkin temsilcisi Galileo Galilei

Bilgiye ula?mada yeni yöntem (Galileo Yöntemi)

Do?a ad?n? verdi?imiz kitab?n matematik diliyle yaz?lm?? olmas? dü?üncesi

Galilei’nin çal??malar?

?mpetus teorisi

Tortaglia ve Benedetti

?ki Yeni Bilim Üzerine Söylevler- ?ki Büyük Dünya Sistemi Üzerine Diyalog

Matematikle uyumlu hale getirilebilen niceliksel deneyler

Bir aç?klama olarak deney

“Zaman?n belirli bir an?ndaki h?z “ kavram?n?n önemi

8. Rönesans Bilim Hareketi 2: Hipotez- Matematik- Mekanizm, Kopernik-Kepler

Kontrollü deney, hipotez birli?i

Nikholas Kopernik ve hipotezi

Heliosentrik alem anlay???

De revolutionibus orbium coelestium (Göksel Kürelerin Dönü?ü Üstüne)

Kopernik sisteminin etkileri

Tycho Brahe

Güne?in dünyan?n, gezegenlerin ise güne?in çevresinde döndü?ü sistem

Aristotelesçi göksel sistemin y?k?l???

Johannes Kepler

Eliptik yörünge hipotezi

Pythagorasç? ve Platonik evren görü?ünün y?k?l???

Teleskopun önemi

Batlamyusçu yer merkezli sistemin y?k?l???

Yeni matematik anlay???n?n geli?imi

Vieto cebirinin önemi

Cordon’un ve Niccoló Tartaglia’n?n çal??malar?

Simon Stevin’in ondal?k say?lar?

John Napier’in algoritmas?

Henry Briggs

Descartes ve analitik geometri

Fermat ve Newton fizi?i

Galileo’nun öncülü?ü

Mekanizm anlay???n?n do?u?u

Philosophiae Naturalis Principia Mathematica [Do?a Felsefesinin Matematiksel ?lkeleri]

Rönesans Biliminin Felsefe Üzerindeki Etkisi

Organik dü?ünceden mekanik dü?ünce sistemine

9. Rönesans Siyaset Felsefesi 1: Giri?, Macchiavelli

Politik mutlakç?l???n do?u?u

Tarihi ve siyasi nedenler

Modern devlet ve egemenlik anlay??lar? aras?nda kalan bir geçi? dönemi

Politik iradecilik ve sözle?meci anlay??lar?n do?u?u

Suarez ve Robert Filmer

Merkezile?mi? iktidar?n tesisi ile mutlakç?l???n yükseli?i

Krallar?n ilahi yönetme hakk?ndan ziyade güçlü ve istikrarl? bir birlik için mutlakç?l?k

Siyaset felsefesinin insan do?as? üzerinden tan?mlanmas?n?n ilk örnekleri

Ulusal bilincin yükselmesinin bir göstergesi olarak mutlakç?l?k

Do?al hukuk ve do?al haklar üzerine politik dü?ünüm

Sosyal düzenin insan?n do?al haklar?na dayan?larak tan?mlanmas?

Niccolo Machiavelli

Tarihsel yöntemi kullanmas?

Politikaya ahlaktan bütünüyle ba??ms?z, özerk bir varl?k alan? kazand?rma çabas?

?deal olandan ziyade fiili olan?n önemli olmas?

Devlet ahlaki ilkelerle yönetilemez

?nsan?n bencilli?i

Toplum do?al de?ildir ve sözle?meden de do?mam??t?r.

?deal toplumun örne?i olarak Roma ?mparatorlu?u

Mutlak yasa koyucu olarak prensin iktidar?n?n kayna??

Do?al yasa veya hukuk kavram?n?n reddi

Güçlü ve birli?i olan bir devlet için ihtiyaç duyulan erdem

Amaca giden yolda her ?ey mübah

Macchiavelli’nin yönetim ideali: Cumhuriyet

10. Rönesans Siyaset Felsefesi 2: T. More ve R. Hooker

Thomas More

Ütopya adas? üzerine kurulan ideal bir devlet

Ticari sömürü ruhuna kar?? radikal bir protesto olarak Ütopya

Çitleme hareketinin ele?tirisi

Madde h?rs? ve zenginlik arzusunun sonuçlar?

?nsanlar? suça iten ?eyin esas itibariyle ihtiyaç olmas?

Güç politikas?n?n iktisadi ve toplumsal bozukluk ve kötülükleri art?rmas?

Ailenin temel birim oldu?u bir tar?m toplumuna duyulan inanç

Mülkiyetsizlik görü?ü

Çal??ma saatleri ve entelektüel birikimin önemi

More’un dü?ünce tarihinde ilk olan dini ho?görü ideali

More’un ba?ar?s?zl???

Richard Hooker

“R?za” kavram? ve toplum sözle?mesi dü?üncesi

Dörtlü hukuk anlay???

?lahi yasa- do?al yasa- toplumsal yasa- pozitif hukuk

Sevgi ilkesi

Yönetici bir otoritenin tesisinin önemi

Hiçbir sivil toplumun olmad??? zamanlar

Otoritenin kayna??n? r?zada görmesi

Politik iktidar?n halka ait bir ?ey olarak de?erlendirilmesi

?nsan?n amac?na ula?ma ko?ulu olan bir yap? olarak toplum anlay???

Kilise ile ittifak eden s?n?rl? bir monar?i savunusu

Hooker’?n siyaset felsefesinde ho?görü kavram?

Halk?n onay?n? almayan ?ey yasa olamaz

11. Rönesans Siyaset Felsefesi 3: J. Bodin, J. Althusius, H. Grotius

Jean Bodin

Do?alc? bir tarih felsefesi geli?tirmesi

Politik dü?ünceye “egemenlik” kavram?n? arma?an etmesi

Krallar?n ilahi yönetme hakk? anlay???n?n reddi

Monar?iye dinden ba??ms?z bir anlam kazand?rmas?

Dinlerin göreli do?rulu?u

Dinden ba??ms?zla?an devlet anlay???

Devletin kendisinden ç?kt??? temel sosyal birim olarak aile

Devlete özgü temel nitelikler

Do?ruluk, aileler ve ortak ?eyler

Devletin kökeni olarak güç ve ?iddet

Devleti e?k?yadan ay?ran ?ey: egemenlik

Ailedeki otorite ile devletteki otorite aras?ndaki paralellik

Egemenin kar??s?nda e?it yurtta?lar

Kamu mallar?n?n devlet tan?m?ndaki rolü

Yurtta?lar üzerindeki en yüksek, mutlak ve sürekli güç

Egemenli?in özellikleri

Johannes Althusius

Toplumlar?n temelinde yer alan ?ey: sözle?me

Topluluk biçimleri

Ortak bir menfaatin payda?lar? olarak birlikte ya?amak

Toplulukla yönetici otorite aras?ndaki ikinci sözle?me

Devletin ay?rt edici özelli?i olarak egemenlik

Egemenlik ancak halk?n elinde bulunabilir

?ktidar?n aktar?m? ve isyan hakk?

Hugo Grotius

Kendine yeten ak?l anlay???

Tanr?s?z bir do?al hukuk ö?retisi

Tanr?n?n bile art?k do?al hukukun ilkelerini de?i?tirmesinin mümkün olmamas?

Do?al hukuk kurallar?n? insan?n rasyonel ve toplumsal bir do?aya sahip oldu?u ilkesinden ç?kart?lmas?

?nsan yasas? ve türleri

Toplumun kökenindeki anla?ma

Grotius ve çifte sözle?me anlay???

Egemenin keyfi iradeye dayanmamas?

Do?a yasas?n?n temel kural?: “sözüne uyma”

R?zadan do?an yükümlülük